ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় : জ্ঞানৰ এক স্তম্ভ।
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় অসম ৰাজ্যৰ এখন ৰাজহুৱা ৰাজ্যিক বিশ্ববিদ্যালয়। ই অসমৰ লগতে উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ দ্বিতীয়খন পুৰণি বিশ্ববিদ্যালয় (Second Oldest University in Assam)। ই অসমৰ ডিব্ৰুগড় জিলা (Dibrugarh District)ত অৱস্থিত। অসম বিধানসভাৰ দ্বাৰা প্ৰণয়ন কৰা ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় আইন-১৯৬৫ (Dibrugarh University Act-1965)ৰ বিধান অনুসৰি 1965 চনৰ 1 জুলাইত ইয়াক স্থাপন কৰা হৈছিল। বিশ্ববিদ্যালয়খন বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ কেন্দ্ৰ হিচাপে গঢ়ি তুলিবলৈ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।
অৱস্থান (Location of Dibrugarh University):
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ চৌহদ ডিব্ৰুগড় চহৰৰ ৰাজভেটাত অৱস্থিত আৰু ই 500 একৰ মাটিকালিত বিস্তৃত। বিশ্ববিদ্যালয়খন ৰেল, পথ আৰু বিমানেৰে ভালদৰে সংযুক্ত হৈ আছে। ইয়াৰ লগত সংযুক্ত হৈ আছে 15 নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ (পুৰণি 37 নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ)। জিলা বাছ টাৰ্মিনেল 5.5 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত। নিকটতম বিমানবন্দৰ হৈছে ডিব্ৰুগড় বিমানবন্দৰ (Dibrugarh Airport) যিটো ইয়াৰ পৰা প্ৰায় 19 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত। চহৰখনত দুটা ৰেল ষ্টেচন আছে ডিব্ৰুগড় টাউন ৰেলৱে ষ্টেচন যিটো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা 4.7 কিলোমিটাৰ দূৰত। আৰু ডিব্ৰুগড় ৰেলৱে ষ্টেচন যিটো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা 6.5 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত।
এই অঞ্চলটো তেল, প্ৰাকৃতিক গেছ আৰু কয়লাৰ দৰে বিশাল খনিজ সম্পদৰ বাবে সুপৰিচিত। অইল ইণ্ডিয়া, অ’এনজিচি, বিভিএফচিএল, ডিগবৈ শোধনাগাৰ, বিচিপিএল, ক’ল ইণ্ডিয়া, গেইল, অসম গেছ কোম্পানী আদি চৰকাৰী কোম্পানীয়ে বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ পৰা 100 কিলোমিটাৰ ব্যাসাৰ্ধত কাম কৰি আছে। যিয়ে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক পৃথিৱী বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিক অধ্যয়নৰ বাবে উৎসাহিত কৰে, বিশেষকৈ পেট্ৰলিয়ামৰ ওপৰত।
উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীজগতৰ বাবেও এই অঞ্চল সুপৰিচিত। বন্য ঘোঁৰাৰ বাবে সুপৰিচিত ডিব্ৰু-ছৈখোৱা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (Dibru-Saikhowa National Park)ৰ লগতে ডেহিং পাটকাই ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (Dehing Patkai National Park) আৰু জোকাই সংৰক্ষিত বনাঞ্চল (Jokai Reserve Forest) আছে।
স্বীকৃতি (Accreditation of Dibrugarh University):
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় ৰাষ্ট্ৰীয় মূল্যায়ন আৰু স্বীকৃতি পৰিষদ (National Assessment and Accreditation Council)ৰ দ্বাৰা 2023 চনত B++ গ্ৰেডৰে স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত, যিটো পাঁচ বছৰৰ বাবে বৈধ। ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় ইউজিচিৰ স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত আৰু ভাৰতীয় বিশ্ববিদ্যালয় সংস্থা (Association of Indian Universities)ৰ সদস্য। তদুপৰি ই এছ’চিয়েশ্যন অৱ কমনৱেলথ ইউনিভাৰ্চিটিজ (Association of Commonwealth Universities)ৰ সদস্যও।
অনুষদসমূহ (Faculties of Dibrugarh University):
অসমীয়া বিভাগ (Department of Assamese):
ইংৰাজী বিভাগ (Department of English):
ভাষা অধ্যয়নৰ কেন্দ্ৰ (Centre for Studies in Language):
দৰ্শনত অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Studies in Philosophy):
ন্যায়িক অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Juridical Studies):
ড° ভূপেন হাজৰিকা, পৰিবেশন কলা বিষয়ত অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Dr. Bhupen Hazarika Centre for studies in Performing Arts):
ইতিহাস বিভাগ (Department of History):
ৰাজনীতি বিজ্ঞান বিভাগ (Department of Political Science):
সমাজবিজ্ঞান বিভাগ (Department of Sociology):
অৰ্থনীতি বিভাগ (Department of Economics):
সামাজিক কাম অধ্যয়নৰ কেন্দ্ৰ (Centre for Social Work Studies):
সাংবাদিকতা আৰু গণসংযোগ অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Studies in Journalism and Mass Communication):
মহিলা অধ্যয়নৰ কেন্দ্ৰ (Centre for Women's Studies):
শিক্ষা বিভাগ (Department of Education):
শাৰীৰিক শিক্ষা আৰু ক্ৰীড়া অধ্যয়নৰ কেন্দ্ৰ (Centre for Studies in Physical Education and Sports):
প্ৰয়োগ মনোবিজ্ঞানৰ অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Studies in Applied Psychology):
পুথিভঁৰাল আৰু তথ্য বিজ্ঞানৰ কেন্দ্ৰ (Centre for Library and Information Sciences):
বাণিজ্য বিভাগ (Department of Commerce):
ব্যৱস্থাপনাৰ অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Management Studies):
চাহ আৰু কৃষি অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Tea and Agro Studies):
পদাৰ্থ বিজ্ঞান বিভাগ (Department of Physics):
ৰসায়ন বিজ্ঞান বিভাগ (Department of Chemistry):
গণিত বিভাগ (Department of Mathematics):
পৰিসংখ্যা বিভাগ (Department of Statistics):
নৃতত্ত্ব বিভাগ (Department of Anthropology):
ঔষধ বিজ্ঞান বিভাগ (Department of Pharmaceutical Sciences):
কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান আৰু প্ৰয়োগ কেন্দ্ৰ (Centre for Computer Science and Applications):
বায়ুমণ্ডল অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Atmospheric Studies):
জীৱন বিজ্ঞান বিভাগ (Department of Life Sciences):
জৈৱ প্ৰযুক্তি আৰু জৈৱ তথ্যবিজ্ঞানৰ অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Studies in Biotechnology and Bioinformatics):
প্ৰয়োগ ভূতত্ত্ব বিভাগ (Department of Applied Geology):
পেট্ৰলিয়াম প্ৰযুক্তি বিভাগ (Department of Petroleum Technology):
ভূগোলৰ অধ্যয়ন কেন্দ্ৰ (Centre for Studies in Geography):
দূৰত্ব আৰু অনলাইন শিক্ষাৰ কেন্দ্ৰ (Centre for Distance and Online Education):
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় অভিযান্ত্ৰিক আৰু প্ৰযুক্তি প্ৰতিষ্ঠান (Dibrugarh University Institute of Engineering & Technology):
অসম চৰকাৰৰ অনুমোদন সাপেক্ষে 2009 চনত ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অভিযান্ত্ৰিক আৰু প্ৰযুক্তি প্ৰতিষ্ঠান (DUIET) প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।
মৌলিক বিজ্ঞান আৰু মানৱীয় বিভাগ (Department of Basic Science and Humanities):
কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিক বিভাগ (Department of Computer Science and Engineering):
ইলেক্ট্ৰনিক্স আৰু যোগাযোগ অভিযান্ত্ৰিক বিভাগ (Department of Electronics and Communication Engineering):
যান্ত্ৰিক অভিযান্ত্ৰিক বিভাগ (Department of Mechanical Engineering):
পেট্ৰলিয়াম অভিযান্ত্ৰিক বিভাগ (Department of Petroleum Engineering):
ভাৰতীয় জ্ঞান ব্যৱস্থাৰ কেন্দ্ৰ (Centre for Indian Knowledge System):
সুবিধা আৰু আন্তঃগাঁথনি (Facilities and Infrastructure):
পুথিভঁৰাল (Library Facility):
বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ কেন্দ্ৰীয় পুথিভঁৰালটোৰ নাম হৈছে লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা পুথিভঁৰাল (Lakshminath Bezbarua Library)। যিটো 1967 চনৰ এপ্ৰিল মাহত মাত্ৰ 997 খন কিতাপেৰে স্থাপিত হৈছিল। বছৰ বছৰ ধৰি পুথিভঁৰালটোৱে নিজকে তথ্য আৰু জ্ঞানৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ কেন্দ্ৰ হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে। যিয়ে বিভিন্ন বিষয়ক সামৰি কিতাপ, আলোচনী, থিছিছ, গৱেষণা পত্ৰ, প্ৰতিবেদন আৰু জৰীপৰ প্ৰৱেশকে ধৰি বহল ব্যৱহাৰকাৰী সেৱা আগবঢ়ায়। 2016 চনৰ হিচাপ অনুসৰি পুথিভঁৰালৰ সংগ্ৰহসমূহ 2.5 লাখতকৈও অধিক। ইয়াৰ ওপৰিও 10 হাজাৰতকৈ অধিক ই-জাৰ্নেল আৰু 7 হাজাৰতকৈ অধিক ই-বুকৰ সংগ্ৰহ আছে।
হোষ্টেলৰ সুবিধা (Hostel Facilities):
বিশ্ববিদ্যালয়খনত প্ৰাপ্য মেধাৱী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ হোষ্টেলত থকাৰ ব্যৱস্থা আছে। ইয়াত থকা 18 খন হোষ্টেলত প্ৰায় 2500 শিক্ষাৰ্থী থকাৰ ব্য়বস্থা আছে। প্ৰধান হোষ্টেলবোৰৰ ভিতৰত আছে – পদ্মনাথ গোহাঁই বৰুৱা ছাত্ৰ নিবাস (Padmanath Gohain Baruah Chatra Nivas), মাফিজুদ্দিন আহমেদ হাজৰিকা ছাত্ৰ নিবাস (Maffijuddin Ahmed Hazarika Chatra Nivas), মাইলছ ব্ৰনছন ছাত্ৰ নিবাস (Miles Bronson Chatra Nivas), জয়মতী ছাত্ৰী নিৱাস (Joymati Chatri Nivas), আইদেও সণ্ডিকৈ ছাত্ৰী নিৱাস (Aideo Handique Chatri Nivas) ইত্য়াদি।
স্বাস্থ্য সেৱা কেন্দ্ৰ (Health Care Centre):
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰটো 1971 চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। প্ৰথমে ইয়াত এগৰাকী পূৰ্ণকালীন ফাৰ্মাচিষ্ট আৰু অসম চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়ৰ এগৰাকী ভ্ৰমণকাৰী চিকিৎসকৰ ব্য়বস্থা আছিল। 1973 চনত এজন পূৰ্ণকালীন চিকিৎসা বিষয়া নিযুক্তি দিয়া হয়। ইয়াত ৰোগীৰ বাবে 20 খন বিচনা, সংলগ্ন ষ্টেৰিলাইজিং ৰুমৰ সৈতে এটা সৰু অপাৰেচন থিয়েটাৰ আৰু এটা লেবৰেটৰী আছে।
প্ৰেক্ষাগৃহ (Auditorium):
ৰংঘৰ প্ৰেক্ষাগৃহ হৈছে বিশ্ববিদ্যালয় চৌহদৰ প্ৰধান প্ৰেক্ষাগৃহ। ই অত্যাধুনিক পোহৰ আৰু শব্দ ব্যৱস্থাৰে সজ্জিত। বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সাংস্কৃতিক কাৰ্যসূচী আৰু অন্যান্য অনুষ্ঠানবোৰ নিয়মিতভাৱে আয়োজন কৰা হয়। ইয়াৰ ওপৰিও বিষ্ণুৰাভা ৰংমঞ্চ হৈছে আন এটা বিশাল মুকলি প্ৰেক্ষাগৃহ আৰু DUIET Open Gallery হৈছে এটা মুকলি আকাশৰ অৰ্ধবৃত্তাকাৰ এম্ফিথিয়েটাৰ।
সন্মিলন গৃহ (Conference Hall):
বিশ্ববিদ্যালয়খনত আলোচনা চক্ৰ, চিম্পোজিয়া আৰু কৰ্মশালা অনুষ্ঠিত কৰিবলৈ বহুতো কনফাৰেন্স হল আছে। ইয়াৰ ভিতৰত – ইন্দিৰা মিৰি সন্মিলন গৃহ, ড° ভোজৰাজ ছেঠ সন্মিলন গৃহ, চিন্তন, বিকাশন, অনিৰুদ্ধ দেৱ ভৱন সন্মিলন গৃহ, পুষ্পলতা দাস সন্মিলন গৃহ অন্য়তম।
ৰেডিঅ' জ্ঞানমালিনী (Radio Gyanmalinee):
ৰেডিঅ’ জ্ঞানমালিনী বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ এটা এফ এম ভিত্তিক কমিউনিটি ৰেডিঅ’ ষ্টেচন। এই ৰেডিঅ’ সেৱাই 2019 চনৰ 7 ফেব্ৰুৱাৰীৰ পৰা 90.8 এফ এমৰ জৰিয়তে বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ পৰা শিক্ষামূলক লগতে গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়বস্তু নিয়মীয়াকৈ সম্প্ৰচাৰ কৰি আহিছে।
স্থান (Ranking):
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ে 2023 চনত ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিষ্ঠানিক ৰেংকিং ফ্ৰেমৱৰ্ক (National Institutional Ranking Framework)ৰ দ্বাৰা ভাৰতৰ সামগ্ৰিকভাৱে 151-200 নং বেণ্ডত স্থান লাভ কৰিছিল। 2023 চনত বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ভিতৰত 101-150 নং বেণ্ডত স্থান লাভ কৰা বিশ্ববিদ্যালয়খনে 2024 চনত ফাৰ্মাচী ৰেংকিঙতো 43 নম্বৰ স্থান লাভ কৰিছিল।
সংযুক্ত মহাবিদ্যালয় (Affiliated Colleges):
2022 চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহলৈকে বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ দহখন জিলা ক্ৰমে তিনিচুকীয়া (Tinsukia), ডিব্ৰুগড় (Dibrugarh), শিৱসাগৰ (Sivasagar), চৰাইদেউ (Charaideo), যোৰহাট (Jorhat), মাজুলী (Majuli), গোলাঘাট (Golaghat), লখিমপুৰ (Lakhimpur), ধেমাজি (Dhemaji) আৰু কাৰ্বি আংলঙ (Karbi Anglong)ত বিস্তৃত 177 খন সংযুক্ত মহাবিদ্যালয় আছে।
সামৰণি (Conclusion):
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ এক আগশাৰীৰ প্ৰতিষ্ঠান যিয়ে গুণগত শিক্ষা, গৱেষণা আৰু সাংস্কৃতিক বিকাশৰ প্ৰসাৰ ঘটায়। ই ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক দায়িত্বশীল নাগৰিক আৰু ভৱিষ্যতৰ নেতা হিচাপে গঢ়ি তুলিছে যিয়ে অঞ্চলটোৰ আৰু ইয়াৰ বাহিৰৰ প্ৰগতিত অৰিহণা যোগাইছে।
NB: এই পোষ্টটো উন্নত কৰাৰ বাবে আপোনাৰ কোনো ধাৰণা বা পৰামৰ্শ আছে তেন্তে কমেন্টত শ্বেয়াৰ কৰক, আমি ইয়াক উন্নত কৰিবলৈ যত্ন কৰিম।
- See Also -
FAQ
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় ডিব্ৰুগড় জিলাত অৱস্থিত আৰু ই চহৰৰ মাজমজিয়াৰ পৰা প্ৰায় 6 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত।
1965 চনত ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ত কলা, বিজ্ঞান, বাণিজ্য, অভিযান্ত্ৰিক, ব্যৱস্থাপনা, ফাৰ্মাচী আৰু সাংস্কৃতিক অধ্যয়ন আদি বিভিন্ন বিষয়ত স্নাতক, স্নাতকোত্তৰ আৰু ডক্টৰেট ডিগ্ৰীৰ পাঠ্যক্ৰমৰ ব্যৱস্থা আছে।
ফাৰ্মাচী আৰু সাংস্কৃতিক অধ্যয়নৰ বাবে বিখ্যাত ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় ভাৰতৰ আটাইতকৈ পূবৰ বিশ্ববিদ্যালয় হিচাপে বিখ্যাত।
- Source -
- ৱিকিপিডিয়া - Wikipedia
- ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয় - Website
