অসমৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানসমূহ আৰু ইয়াৰ স্বকীয়তা।
উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ এখন মনোমোহা ৰাজ্য অসম আৰু ইয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানসমূহ (National Parks of Assam)ত বৈচিত্ৰময় বন্যপ্ৰাণী, ৰসাল উদ্ভিদ আৰু সুন্দৰ প্ৰাকৃতিক দৃশ্য আছে। অসমত মুঠ 7 খন ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান আছে। এই ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানসমূহে এক শিং থকা গঁড়, বাঘ আৰু বিভিন্ন পক্ষীকে ধৰি বিলুপ্তপ্ৰায় প্ৰজাতিৰ বাবে আশ্ৰয়স্থল প্ৰদান কৰে। এই ব্লগ পোষ্টটোত আমি অসমৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানসমূহৰ বিষয়ে চমুকৈ আলোচনা কৰিম।

অসমৰ ৭ খন ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (7 National Parks of Assam):
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান অসমৰ গোলাঘাট (Golaghat) আৰু নগাঁও (Nagaon) জিলাত অৱস্থিত। ইয়াত বিশ্বৰ দুই তৃতীয়াংশ (2/3) ভাৰতীয় গঁড় থকাৰ লগতে ইউনেস্কোৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ। 2018 চনৰ মাৰ্চ মাহত অনুষ্ঠিত হোৱা লোকপিয়ল অনুসৰি উদ্যানখনত মুঠ গঁড়ৰ সংখ্যা 2,613 টা। কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানক বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল হিচাপে ঘোষণা কৰা হৈছিল 2006 চনত। বাঘ, হাতী, বনৰীয়া জল ম’হৰ দৰে বিলুপ্তপ্ৰায় প্ৰজাতিৰ আশ্ৰয়স্থল। বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষণ আৰু জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত উদ্যানখনৰ সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টা সফল হৈছে। গাইডযুক্ত জীপ ছাফাৰী আৰু হাতী যাত্ৰাৰ জৰিয়তে দৰ্শকে উদ্যানখনৰ আশ্চৰ্য্য অনুভৱ কৰিব পাৰে।
মানস ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান ইউনেস্ক’ৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ যি ইয়াৰ ভূ-প্ৰকৃতি আৰু চহকী জৈৱ বৈচিত্ৰ্যৰ বাবে বিখ্যাত। 950 বৰ্গ কিলোমিটাৰ বিস্তৃত এই স্থানত বংগ বাঘ (Bengal Tiger), ভাৰতীয় গঁড় আৰু এছিয়ান হাতী আদি বিলুপ্তপ্ৰায় প্ৰজাতিৰ প্ৰাণী আছে। উদ্যানখনৰ বৈচিত্ৰময় পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ ভিতৰত অৰণ্য, ঘাঁহনি আৰু মনোমোহা মানস নদী (Manas River) অন্যতম। চোৰাং চিকাৰ আৰু নাগৰিক অশান্তিৰ দৰে প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হোৱাৰ পিছতো নিষ্ঠাবান সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ ফলত উদ্যানখনৰ উল্লেখযোগ্য পুনৰুজ্জীৱন ঘটিছে। আজি মানস ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানখনে সফল বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষণৰ এক উজ্জ্বল উদাহৰণ হিচাপে থিয় দিছে আৰু দৰ্শনাৰ্থীসকলক জীপ ছাফাৰী (Jeep Safari) আৰু নদী ক্ৰুজ (River Cruise)ৰ জৰিয়তে ইয়াৰ প্ৰাকৃতিক আশ্চৰ্য্যসমূহ অনুভৱ কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিছে।
নামেৰী ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (Nameri National Park):
নামেৰী ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান হৈছে জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আৰু প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ বাবে বিখ্যাত এক অতীতৰ প্ৰান্তৰ অঞ্চল। 200 বৰ্গ কিলোমিটাৰ এলেকাত বিস্তৃত এই উদ্যানখন জিয়া ভোৰলী নদীৰ পাৰত অৱস্থিত। ইয়াত হাতী, বাঘ, নাহৰফুটুকী আৰু বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ চৰাইকে ধৰি বিভিন্ন ধৰণৰ উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ বাসস্থান। নামেৰী ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ ৰসাল অৰণ্য, ঘাঁহনি আৰু পটভূমিত পূব হিমালয়ৰ উশাহ লোৱাৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দৃশ্যৰ বাবে জনাজাত। এই উল্লেখযোগ্য অভয়াৰণ্যৰ শান্তিত নিজকে বিলীন কৰি গাইড ৱাক, ৰিভাৰ ৰাফটিং আৰু বাৰ্ডৱাচিঙৰ জৰিয়তে দৰ্শকে উদ্যানখন অন্বেষণ কৰিব পাৰে।
ওৰাং ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (Orang National Park):
ভাৰতৰ অসমত অৱস্থিত ওৰাং ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান এখন কম্পেক্ট অথচ উল্লেখযোগ্য বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্য। 78 বৰ্গ কিলোমিটাৰ বিস্তৃত এই গঁড় বিলুপ্তপ্ৰায় ভাৰতীয় গঁড়ৰ জনসংখ্যাৰ বাবে বিখ্যাত। উদ্যানখনৰ বৈচিত্ৰময় পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ ভিতৰত ঘাঁহনি, জলাশয়, অৰণ্য আদিয়ে বাঘ, হাতী, নাহৰফুটুকী আৰু বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ চৰাইৰ বাবে বাসস্থানৰ ব্যৱস্থা কৰে। ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ পাৰত অৱস্থিত ওৰাং ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানখনে দৰ্শনাৰ্থীসকলক জীপ ছাফাৰী আৰু নাও ক্ৰুজৰ জৰিয়তে ইয়াৰ প্ৰাকৃতিক আশ্চৰ্য্যসমূহ অন্বেষণ কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে। আকাৰ সৰু হ’লেও সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাত এই উদ্যানখনে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে আৰু বন্যপ্ৰাণী অনুৰাগী আৰু প্ৰকৃতিপ্ৰেমীসকলৰ বাবে ই এক আৱশ্যকীয় গন্তব্যস্থান।
ডিব্ৰু-ছৈখোৱা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (Dibru-Saikhowa National Park):
ডিব্ৰু-ছৈখোৱা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান 340 বৰ্গ কিলোমিটাৰ এলেকাত বিস্তৃত এক অনন্য আৰু জৈৱ বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ অভয়াৰণ্য। ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু লোহিত নদীৰ সংগমস্থলীত অৱস্থিত এইখন অতীতৰ জলাশয়, ঘাঁহনি আৰু অৰণ্যৰ বাবে জনাজাত। উদ্যানখনত বংগ বাঘ, ভাৰতীয় বনৰীয়া ম’হ, বগা পাখি থকা কাঠ হাঁহকে ধৰি কেইবাটাও বিলুপ্তপ্ৰায় প্ৰজাতিৰ প্ৰাণী আছে। দৰ্শকে নাওঁৰ ছাফাৰী, খোজকাঢ়ি, চৰাই চোৱাৰ জৰিয়তে উদ্যানখনৰ সৌন্দৰ্য্য অন্বেষণ কৰিব পাৰে, য’ত 300 ৰো অধিক চৰাই প্ৰজাতি দেখা পোৱাৰ সুযোগ আছে। ডিব্ৰু-ছৈখোৱা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানখনে নিশ্চিন্ত আৰু অস্পৃশ্য প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশৰ ব্যৱস্থা কৰিছে, যাৰ ফলত প্ৰকৃতিপ্ৰেমী আৰু বন্যপ্ৰাণীপ্ৰেমীসকলৰ বাবে ই এক আৱশ্যকীয় গন্তব্যস্থান।
ৰাইমনা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (Raimona National Park):
ৰাইমনা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান ভাৰতৰ অসম ৰাজ্যত নতুনকৈ প্ৰতিষ্ঠা হোৱা এখন ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান। প্ৰায় 422 বৰ্গ কিলোমিটাৰ এলেকাত বিস্তৃত এই উদ্যানখন 2020 চনত ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান হিচাপে ঘোষণা কৰা হয়। উদ্যানখনত হাতী, বাঘ, নাহৰফুটুকী, অসংখ্য চৰাইকে ধৰি বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ বন্যপ্ৰাণীৰ বাসস্থান। ভাৰত-ভূটান সীমান্তৰ ওচৰত অৱস্থিত এই ঠাইখন বন্যপ্ৰাণী অনুৰাগী আৰু প্ৰকৃতিপ্ৰেমীসকলৰ বাবে ইয়াৰ অতীতৰ প্ৰাকৃতিক দৃশ্যসমূহ অন্বেষণ কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে। ৰাইমনা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান এই অঞ্চলৰ সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ এক উল্লেখযোগ্য সংযোজন আৰু ই বিপন্ন আৰু স্থানীয় প্ৰজাতিৰ বাবে এক মূল্যৱান বাসস্থান প্ৰদান কৰে।
দিহিং পাটকাই ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (Dihing Patkai National Park):
দিহিং-পাটকাই বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্য বুলিও জনাজাত দিহিং পাটকাই ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান জৈৱ বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ অভয়াৰণ্য। প্ৰায় 111.19 বৰ্গ কিলোমিটাৰ বিস্তৃত এই উদ্যানখনত ঘন অৰণ্য, ঘাঁহনি আৰু নদীৰ গৌৰৱ আছে। ইয়াত হাতী, বাঘ, নাহৰফুটুকী আৰু হুলক গিবন আদি বিভিন্ন বন্যপ্ৰাণীৰ বাসস্থান। উদ্যানখনৰ বৈচিত্ৰময় উদ্ভিদত অসংখ্য প্ৰজাতিৰ অৰ্কিড আছে। দৰ্শকে গাইডযুক্ত প্ৰকৃতি খোজকাঢ়ি আৰু জীপ ছাফাৰীৰ জৰিয়তে উদ্যানখন অন্বেষণ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত চহকী বন্যপ্ৰাণী আৰু অতীতৰ পৰিৱেশৰ সাক্ষী হোৱাৰ সুযোগ পোৱা যায়। দিহিং পাটকাই ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানে সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে, অঞ্চলটোৰ বিলুপ্তপ্ৰায় আৰু স্থানীয় প্ৰজাতিৰ বাবে এক মূল্যৱান বাসস্থান প্ৰদান কৰে।
সামৰণি (Conclusion):
সামৰণিত ক’ব পাৰি যে অসমৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানসমূহে (National Parks of Assam) অঞ্চলটোৰ অবিশ্বাস্য জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আৰু প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ প্ৰমাণ হিচাপে থিয় দিছে। সজীৱ উদ্ভিদৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বৈচিত্ৰময় প্ৰাণীজগতলৈকে প্ৰতিখন উদ্যানত সংৰক্ষণ আৰু প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ কাহিনী কোৱা হৈছে। বৈচিত্ৰময় বন্যপ্ৰাণীৰ সাক্ষী হওক, অক্ষত মনোমোহাতা অনুভৱ কৰক আৰু অঞ্চলটোৰ পৰিৱেশগত আশ্চৰ্য্যত আনন্দ লওক।
- See Also -
FAQ
অসমত সাতখন ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান আছে।
কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান।
ওৰাং ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান।
মানস ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান।
হয়, বেছিভাগ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানতে জীপ ছাফাৰী আৰু গাইড ট্যুৰৰ ব্যৱস্থা আছে।
ইহঁতে বিপন্ন প্ৰজাতি, বাসস্থানক সুৰক্ষা দিয়ে আৰু চোৰাং চিকাৰ বিৰোধী ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰে।
- Source -
- Wikipedia
- Assam State Portal